Ontzeg automobilisten en scooterrijders de toegang tot het openbaar vervoer

Dat van die anderhalve meter-economie klonk mooi toen een van de helderste lichten in dit kabinet, minister Eric Wiebes er op een zondagse crisisvergadering van het kabinet een presentatie over gaf. Maar de praktijk blijkt weerbarstig. Voor hele sectoren van het bedrijfsleven is het onmogelijk of behoort een rendabele exploitatie voorgoed tot het verleden. Nu knalt ook het openbaar vervoer tegen de feiten op.

Als Nederland weer open gaat, neemt de druk op bus, tram en trein onmiddellijk toe. Dat worden dan rijdende haarden van besmetting. De NS heeft uitgerekend dat hun rijtuigen met de beste wil van de wereld niet meer dan een kwart van het vroegere reizigersaanbod kan vervoeren, wil er van de anderhalve meter tussenruimte iets terecht komen.

Wat nu? In dit door moderniteit aangedreven kabinet komt dan de app uit de mouw. Je kunt mensen alleen toelaten als zij een reservering hebben en op is op. Zo gaat het met de Thalys al twintig jaar. Dat moet je dan met je app regelen. Een andere mogelijkheid is de toegang tot het openbaar vervoer beperken tot vergunninghouders. Zo’n vergunning met bijbehorende app krijgen alleen beoefenaren van een vitaal beroep. Dit zal leiden tot heftige discussies over wat dan als vitaal mag worden aangemerkt. Ook zullen andere categorieën van de bevolking om deze uitzonderingspositie schreeuwen, de mantelzorgers voorop. Toch zal het zonder reserveringen niet gaan. Bij handhaving van het anderhalve meter-criterium zullen er gegarandeerd passagiers op de perrons en bij de haltes achterblijven. Zullen wij dan maar iedereen van zestig jaar en ouder de toegang tot het openbaar vervoer ontzeggen? Die mensen moeten toch thuis blijven, nietwaar. Iets zegt me dat daar grootschalig gelazer van komt en dat dan Boa’s bij de bushalte – zelfs als ze toch met knuppel en pepperspray gewapend worden – geen oplossing bieden. Tenslotte zitten de senioren tegenwoordig massaal op kickboksen en andere zelfverdedigingscursussen.

Er is maar één manier om de toegang tot het openbaar vervoer drastisch te beperken. Iedereen die zich op een andere manier kan verplaatsen is niet langer welkom. Alle autobezitters met hun gezinnen zijn uitgesloten. Dan rijdt een van de gezinsleden maar taxidiensten. Datzelfde geldt voor iedereen met een motor, een bromfiets of een scooter, althans voor de eigen regio. Er rijden zeven miljoen auto’s in Nederland en driekwart miljoen motorfietsen. Een en een kwart miljoen voertuigen dragen een bromfietskenteken. Dat ruimt behoorlijk op. En de meesten staan toch voor de deur omdat thuiswerken de norm is en naar de zaak gaan de uitzondering. De eigenaars staan met naam en toenaam bekend. Die krijgen gewoon geen abonnement voor het openbaar vervoer en de losse kaartjes schaffen we af.

Dan nog zullen de ov-bedrijven ongeveer alle touringcars met chauffeur en al af moeten huren om zoveel mogelijk passagiers te kunnen vervoeren. Dat is alleen maar mooi want die staan nu tóch zonder doel in de garage.

Om dit allemaal te realiseren heeft het openbaar vervoer daarnaast veel en veel meer controleurs nodig. Die zijn onder het horecapersoneel volop te vinden. Orde en rust handhaven in combinatie met gastheerschap is immers hun core business. Zo wordt veel restaurant- en cafébezitters de zware personeelslast van de schouders genomen. Nu we toch bezig zijn. Onder horecapersoneel kunnen de GGD’s ook duizenden nieuwe tijdelijke personeelsleden vinden, die na een korte training uitvoerige gesprekken voeren met door corona besmette personen om zo uit te vissen met wie ze in contact zijn geweest. Dat is nu eenmaal enorm arbeidsintensief maar van Hugo de Jonge’s app komt toch geen zak. Over apps beginnen is het laatste toevluchtsoord voor bestuurders die het ook niet meer weten.

God bewaar me, wat staat ons een nare tijd te wachten. Wat botsen wij gedurig met onze kop tegen muren die het coronavirus heeft opgetrokken.

Update: Een ideaal vervoermiddel in deze coronatijden is natuurlijk de velomobiel. Dat is een ligfiets in een sigaarvormig omhulsel. De stroomlijning maakt een forse snelheid mogelijk tegen beperkte inspanning. Je zit behoorlijk beschermd tegen weer en wind. Zolang je op de weg blijft, is de anderhalve meter afstand gewaarborgd. Nadeel: ze zijn nogal duur want de gebouwde series zijn klein.

Het moet mogelijk zijn dat de Nederlandse fietsenindustrie zulke velomobielen massaal gaat produceren tegen een lage kostprijs. Analogie: de Volkswagen Kever en de oorspronkelijke Amerikaanse jeep uit de Tweede Wereldoorlog. Je zou ze voor minder dan vijfhonderd euro moeten kunnen kopen met een door de overheid gegarandeerde betalingsregeling.