Sociale dominee of opportunist wordt CDA-voorzitter

Het is nog even wennen voor het CDA, die PvdA-achtige toestanden. De leden van het CDA mogen komende zaterdag op een partijcongres hun eigen voorzitter kiezen. Inmiddels zijn er twee kandidaten overgebleven: predikant en oud-statenlid Ruth Peetoom en burgemeester Sjaak van der Tak.

Peetoom wil het CDA een herkenbare christelijk-sociale smoel geven. Van der Tak vindt dat ‘te links’ en benadrukt dat de CDA-kiezers rechts zitten. Hier toont zich een rasachte opportunist. Waarom? Omdat Sjaak zo rechts is? Nee, dat zou nog getuigen van karakter en van een helder profiel. Het probleem met Sjaak is dat hij met alle winden mee waait.

In 2001 verscheen het manifest ‘Een nieuwe lente’ waarin twaalf wethouders een warm pleidooi hielden voor samenwerking tussen CDA en GroenLinks. En wie was één van deze wethouders? Ja, u raadt het al: Sjaak van der Tak. Hij was toen CDA-wethouder van Rotterdam. Samen met GroenLinks-wethouder Herman Meijer had hij zelfs het initiatief genomen voor het manifest.

We zijn nu precies tien lentes verder. De tijdgeest is veranderd. En Sjaak denkt vooral in termen van marketing: waar zitten onze kiezers? Principes doen er niet toe. Ja, zal hij zeggen: we zijn nu ook twee politieke moorden verder en het maatschappelijk klimaat is veranderd. Alles goed en wel, zeg ik dan. Maar ga je daarin mee of zet je daar als christen-democraat een eigen verhaal tegenover? En is dat andere klimaat een reden om sociale voorzieningen af te breken, kerncentrales te bouwen en de aftrek van de hypotheekrente – een subsidie voor de rijkeren -volledig in stand te houden?

Van der Tak roept nu dus: het CDA mag beslist niet linkser worden. Maar welke richting wil hij dan op? Kan het CDA, regerend met de VVD en met gedoogsteun door de PVV, soms nog verder naar rechts? Zoals de wind waait, zo waait Van der Tak. Met Peetoom weten de mensen binnen én buiten het CDA waar ze aan toe zijn. Ze staat open voor samenwerking met partijen van rechts én links, maar ze wil het CDA tegelijk een helder profiel geven.

De voorzittersstrijd binnen het CDA gaat dus niet tussen links en rechts, maar tussen visie (Peetoom) en opportunisme (Van der Tak). Ik hoop dat de meeste CDA-ers voor visie kiezen. Mocht dat niet gebeuren dan blijven de begrippen ‘christendemocratie’ en ‘opportunisme’ gevaarlijk veel op elkaar lijken.