Staatssecretaris Bleker, u bent knettergek!

De nieuwe Natuurwet die staatssecretaris Bleker voorstelt zal leiden tot Franse toestanden waarbij zo’n beetje elke trekvogel uit de lucht kan worden geschoten door jagers, stelt Nico de Haan, ambassadeur van de Vogelbescherming. Hij gaat in debat met Marlies Kolthof van de jagersvereniging KNJV.

Luister en kijk donderdagochtend 10 november live naar het Joop Debat via De Gids FM. Of stem om 11:45 uur af op Radio 1. Reacties op dit artikel kunnen aan de orde komen in de uitzending.

Een nieuwe natuurwet staat op stapel. In de achter ons liggende eeuw betekende nieuwe natuurwetgeving dat de bescherming van de natuur erop vooruitging, maar met de wet die staatssecretaris Bleker (Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, CDA) wil indienen, wordt de klok teruggezet naar ver in de vorige eeuw. Natuurgebieden — voor zover ze mogen blijven bestaan — worden weer jachtterreinen voor hobbyisten. Trekvogels worden afgewaardeerd naar kleiduifniveau; leuk om op te schieten!

Neem de smient. Dit is een prachtige eend. Het mannetje is gesierd met een roodbruine kop en een goudgele kruin. Het geluid dat smienten maken is een vrolijk gefluit. Je hoort ze al van ver aankomen. Ze broeden in Scandinavië en komen hier om te overwinteren.

Meestal grazen ze ’s nachts op grasland. Slapend op meren en plassen brengen ze de dag door.

Omdat er soms schade ontstaat als de smienten het gras bij de boer opeten, hebben we afspraken gemaakt. Boeren die smienten op hun land toelaten, krijgen daarvoor een vergoeding. Buiten deze gedooggebieden worden de smienten verjaagd. Soms wordt er, als ze zich niet willen laten verjagen, op geschoten.

De boer krijgt een vaste vergoeding en kan zijn smienteninkomsten meenemen in zijn bedrijfsvoering. Smienten worden niet van de ene naar de andere boer gejaagd. Hierbij varen ze wel. De laatste tien jaar zijn de aantallen overwinterende smienten redelijk constant gebleven.

Dit zou straks voorbij zijn. De beschermde status van de smient wordt opgeheven en de smient wordt jachtwild. Smienten worden in het najaar opgewacht door de jagers en zullen massaal worden afgeschoten. Overal zullen jachthutjes verschijnen van waaruit de overvliegende smienten zullen worden beschoten.

Voor het historisch besef ga ik even twintig jaar terug. De Vogelbescherming voerde actie voor de bescherming van trekvogels en voor sluiting van de jacht in natuurgebieden. Kamerlid Berry Esselink (CDA) diende een motie in. Groot was de vreugde toen minister Van Aartsen (Natuurbeheer, VVD) besloot nagenoeg alle (trek)vogels te beschermen en de jacht in natuurgebieden te sluiten.

Alleen de jacht op de wilde eend, de houtduif en de fazant buiten natuurgebieden bleef geoorloofd. In zijn motivatie zei de minister dat deze drie soorten ongeveer 90 procent uitmaken van de gangbare jachtbuit. Voor jagers bleef dus genoeg over.

Blekers natuurwet zal een vrijbrief vormen om de trekvogeljacht weer open te stellen en in alle natuurgebieden de jacht weer toe te staan, als sterk verstorende factor. Dit betekent dat er geen enkel verschil zal zijn tussen de Fransen die op ‘onze’ grutto’s jagen en de Hollanders die straks de Scandinavische smienten uit de lucht zullen schieten.

Tegen staatssecretaris Bleker, die verantwoordelijk is voor dit wetsontwerp, wil ik in zuiver Haags jargon zeggen: u bent knettergek! Je moet geen verstand hebben van natuur of een enorme hekel hebben aan vogels om anno 2011 te durven komen met dit soort voorstellen.

Dit artikel van Nico de Haan verscheen ook in NRC Handelsblad.