De stakende buschauffeurs verdienen onze steun

Deze donderdag is het platteland door een staking van buschauffeurs en bestuurders van regiotreinen goeddeels onbereikbaar. Zij willen een hoger loon, meer scholing en plaspauzes.

Nu valt het toch al niet mee om met het openbaar vervoer een dorp te bereiken dat niet aan een of andere hoofdroute ligt. De frequentie en de dichtheid van de lijnnetten is de afgelopen kwart eeuw sterk afgenomen, eigenlijk sinds de provinciale besturen het periodiek moeten aanbesteden zodat de laagste inschrijver de concessie krijgt. Het was de bedoeling dat de de passagier zo de beste service kreeg, tegen het laagste tarief. Die is echter het kind van de rekening geworden. Dat komt omdat niet reizigers bepalen wie de bussen en de regiotreinen mag inzetten, maar de provincies. Zij hebben maar een overheersend belang: zo weinig mogelijk toeleggen op het openbaar vervoer, want zonder subsidie kan een regionaal netwerk aan buslijnen niet bestaan. Dit is een van de oorzaken waarom er in de avonduren zo weinig bussen rijden en in heel veel gevallen zelfs geen enkele.

Merkwaardig detail: twee van de grootste winnaars bevinden zich in handen van buitenlandse staatsbedrijven. Arriva is eigendom van Deutsche Bahn en de Franse staatsspoorwegen SNCF bezitten 70% van de aandelen Keolis. Denk niet dat het openbaar vervoer dichtbij de burgers komt omdat het lokale touringcarbedrijf een kansje krijgt. De aanbestedingen worden in het algemeen gewonnen door internationaal opererende megabedrijven. Die gaan voor de marge en niet voor de kwaliteit. Net zoals onze NS dat doet met Abelio, een bedrijf dat meedingt aan concessies voor het openbaar vervoer in het buitenland. Volgens een bericht in  NRC halen de Nederlandse spoorwegen er een derde van hun omzet vandaan.

Bij dit concessiesysteem is alles erop gericht de bedrijven en bijgevolg de werknemers zoveel mogelijk uit te benen.

Nu vragen de bestuurders, die hoogst verantwoordelijk werk doen en elke dag het leven van tientallen passagiers letterlijk in handen hebben, om een paar procenten hogere loon. Mag het alsjeblieft na zoveel jaren crisis? Toch is dat niet de voornaamste reden dat zij onze volledige en totale solidariteit verdienen. Dat zijn die plaspauzes.

Vervoerbedrijven proberen het aantal stops en pauzes zo gering mogelijk te maken, want een chauffeur die stil staat, kost geld. Ze houden het maar op, dat kan best, is de redenering van de werkgevers. Eén van hen schijnt zelfs gezegd te hebben dat de chauffeurs dan maar een beetje minder moeten drinken. Dan hoef je ook niet zo vaak naar het toilet.

Het betekent dat U en ik maar al te vaak ons leven in handen stellen van een vermoeide bestuurder die ook nog door hoge nood wordt geplaagd. Dat leidt zijn aandacht af van waar die op gericht hoort te zijn: de weg met zijn steeds drukkere verkeer. Door te beknibbelen op die pauzes brengen de vervoerbedrijven niet alleen hun personeel maar ook hun klanten in gevaar. Daarom is het in óns belang dat de chauffeurs hun strijd winnen. Daar moeten we maar een dagje thuis werken voor over hebben.