Troostrede

Beste mede-Nederlanders,

Onze samenleving wordt onder grote druk gezet door de geldeconomie. Het lijkt wel alsof alles om geld draait.  De overheid is voortdurend gericht op bezuinigingen en draait zich in alle denkbare bochten om dat te doen zonder de economie volledig te laten vastlopen. Het midden- en kleinbedrijf heeft het moeilijk, doordat de banken nauwelijks krediet verlenen. Faillissementen en een groeiende werkloosheid zijn het gevolg hiervan. De koopkracht staat onder druk door de lastenverzwaringen en premieverhogingen. Een groeiend aantal mensen is daardoor niet meer in staat om aan de hypotheek verplichtingen te voldoen.

Er zijn veel zaken die door een gebrek aan geld hard achteruit hollen zoals de kwaliteit van bijvoorbeeld het onderwijs, gezondheidszorg, ouderenzorg , pensioenen, werkgelegenheid en zorg voor het milieu. Dagelijks lezen we berichten over hoe deze mindere kwaliteit uitwerkt op de levens van jong en oud en zodoende de gehele samenleving onnodig hard treffen. De overheid lost deze problemen niet op omdat men zich heeft vastgelegd op schimmige afspraken in Europees verband en het nakomen hiervan grotere prioriteit heeft dan een goed functionerende samenleving.

Banken zijn niet het geschikte instrument om het bedrijfsleven uit de crisis te loodsen omdat ze gericht zijn op hun eigen belangen en het oplossen van de moeilijkheden die deze instituten zelf hebben veroorzaakt in de jaren voorafgaand aan de crisis.

Het is daarom de hoogste tijd om nu een einde te maken aan de macht van het geld. Het einde van de dominantie van het geld betekent dat er ruimte komt voor de opbouw van een samenleving waarin keuzes worden gemaakt die goed zijn voor de aarde en alles wat erop leeft.

Welke keuzes? Dat de doelstellingen van wat er moet worden bereikt in de genoemde sectoren; de gezondheidszorg, ouderenzorg, milieu, onderwijs en werkgelegenheid uitgangspunt worden in plaats van het geld. 

Hoe krijgen we die omkering naar doelen in plaats van geld voor elkaar? Is dit niet een vage, idealistische gedachte?  Nee, het is volkomen realistisch en uitvoerbaar onder slechts een enkele voorwaarde. We moeten ons los maken van het denken dat alles om het geld draait.

Geld wordt door banken uit het niets gecreëerd en is dus ook van niemand, zelfs niet van de bank. Het is bedoeld als olie om de economie-machine goed te laten lopen. Als de olie aan de machine wordt onthouden, dan loopt deze onherroepelijk vast. Zo is het ook met geld en economie. Wij moeten daarom met zijn allen besluiten om banken het recht van geldschepping te ontnemen. 

Als banken het niet meer doen, wie dan wel? WIJ gaan het benodigde geld zelf scheppen, zonder tussenkomst van banken. 

Hoe? Door een onder democratische controle staande publieke instelling schuldvrij (niet geleend) en rentevrij geld in omloop te laten brengen. Geldschepping wordt daardoor van de private naar de publieke sector verschoven. Wat niet inhoudt dat de overheid gaat beslissen over de geldhoeveelheid, want dan zou het geldscheppingsproces onderhevig worden aan politieke factoren en dat zou ongewenst zijn. 

De geldhoeveelheid wordt door deze verandering op een objectieve manier in overeenstemming gebracht met de behoefte van de samenleving en is niet langer onderhevig aan de subjectieve belangen van bankiers en beleggers. 

Ad Broere is econoom en auteur van Een menselijke economie, Ending the Global Casino en Geld komt uit het Niets. Hij heeft meer dan dertig jaar ervaring in respectievelijk de financiële-, opleidingen- en adviessector. Door zijn brede kennis en ervaring weet hij als geen ander de sterktes en de zwaktes van het huidige financiële stelsel te verklaren.