Van vlees en bloed

Tijdens een gesprek met mijn moeder liet ik mij ontvallen dat koeienmelk vaak een beetje pus bevat. Ongeveer een vingerhoedje per literpak, heb ik begrepen. Het pusgehalte wordt gemeten en gecontroleerd zodat het binnen vastgestelde normen blijft. Toch vond mijn moeder het maar een vies idee en de melk smaakt haar tegenwoordig een stuk minder.

De pus wordt veroorzaakt door ontstekingen aan de uiers. Dat die ontstekingen veelvuldig voorkomen, hoeft niemand te verbazen gezien de manier waarop veel melkkoeien gehouden worden en de hoeveelheid melk die zij dagelijks moeten produceren. In de boerenpers wordt zoiets eufemistisch als ‘topsport’ aangeduid; ik noem het uitmelken.

Kan het kwaad, dat beetje pus? Niet echt, lijkt me. Het bevat vooral dode bacteriën en witte bloedcellen. Ooit overleefde een melkmeisje een grote pokkenepidemie omdat zij al koepokken had gehad. Het bracht een onderzoeker op het idee proefpersonen te besmetten met koeienpus. Dit bleek preventief te werken en voila: het pokkenvaccin was geboren. Het woord ‘vaccineren’ is dan ook afgeleid van het Latijnse vacca, dat koe betekent. Drinkt men in Staphorst nog melk? Als pus al enig gezondheidseffect heeft, is het waarschijnlijk positief. De voornaamste reden tot afkeer van pus is dus denk ik de welbekende jakkiebah-erlebnis.

Persoonlijk heb ik niet zo´n moeite met het hele pus-verhaal. Maar ik drink dan ook geen melk. Voor mij is het drinken van pus eigenlijk net zo wezensvreemd als het drinken van melk. Beide zijn lichaamssappen van de koe; van beide is niet duidelijk te zeggen of ze ofwel gezond, danwel ongezond zijn. Waar echter de consumptie van massaal geproduceerd industrievlees regelmatig wordt vergoelijkt door het ‘natuurlijk’ te noemen, kan melk moeilijk worden gezien als een onmisbaar onderdeel van ons dieet. De eerste rotstekening, met daarop een volwassen man zuigend aan een koeientepel, moet geloof ik nog gevonden worden. Wat ik nu duidelijk hoop te maken, is dat natuurlijkheid überhaupt ver te zoeken is in de moderne veehouderij. Waar het zich toch openbaart, wordt het uiterst dieronvriendelijk weggemoffeld.

Bij het elektrisch bedwelmen van kippen springt wel eens een bloedvat. Dit geeft een nare rode vlek op de filet, die anders zo maagdelijk schoon onder het plastic zou liggen. De oplossing van veel slachterijen is om het voltage zodanig te verlagen dat er geen bloedvaten meer knappen én dat veel kippen nog bij hun positieven zijn wanneer hun nek wordt aangesneden. Sommigen maken het zelfs nog mee dat ze in de bak met kokend water terechtkomen. Alleen wanneer de inspectie een bezoek brengt, wordt het voltage verhoogd.

Van varkens weet men dat het vlees af en toe een urine-achtige lucht ontwikkelt in de braadpan. Dit heeft te maken met mannelijke hormonen. Uit onderzoek is gebleken dat deze zogenaamde ‘berengeur’ relatief weinig voorkomt en bovendien dat maar weinigen enig verschil proeven. Toch was het reden om jarenlang alle mannelijke biggen te castreren.

Het resultaat van dergelijke kunstgrepen zijn de eenvormige roze stukken vlees die ogenschijnlijk clean in net cellofaan in de schappen liggen. Ogenschijnlijk, want de eerdergenoemde filets bevatten ook wel eens toegevoegd (zout)water, restjes antibiotica en soms zelfs dioxinen. De onnatuurlijke leefomstandigheden van de dieren en de contaminanten in het vlees zijn aan het consumentenoog onttrokken.

Misschien moeten mensen maar eens accepteren dat vlees, eieren en melk niet aan de bomen groeien of in de fabriek, maar dat het dierlijke producten zijn. Dieren zweten, pissen, etteren en zweren net als wij. Door hun aderen stroomt bloed en in hun darmen hangt stront. Daarnaast kennen zij pijn, verdriet en geluk, voor mij één van de hoofdredenen om ze niet te eten. Wie ze wel eet, moet maar leven met de smerige kantjes. Puur natuur, nietwaar?