Vergroen de wereld en begin in het stemhokje

Alle goede initiatieven komen van onderop. Thuis kopen we steeds vaker producten met het EKO-keurmerk. We scheiden ons afval en hebben wat zonnecollectoren op ons dak liggen. Sommige buren gaan een stap verder en dat prikkelt ons vaak in positieve zin. Maar echte doorbraken komen pas als de overheid radicale keuzes durft te maken.

“Vergroen de wereld, begin in het stemhokje,” luidt daarom mijn stelling. De politiek kan een verschil maken. Idealisten vormen een minderheid van de bevolking. Hun consumptiegedrag kan trendsettend zijn, maar is dat lang niet altijd. De overheid kan stimuleren, subsidiëren en waar nodig zaken afdwingen.

Denk aan alternatieve energiebronnen. In Duitsland heeft de afgelopen tien jaar een ware revolutie plaatsgevonden. Bijna twintig procent van de Duitse elektriciteit komt nu van windturbines, zonnepanelen en andere duurzame bronnen. Windturbines en zonnepanelen werden dankzij de grote productievolumes ieder jaar goedkoper. Dit kreeg de Duitse regering voor elkaar door een doeltreffende maatregel. Sinds 2000 krijgt iedere Duitser die een zonnepaneel of een windmolen plaatst, subsidie voor de elektriciteit die hij aan het net levert. Terwijl de meeste andere Europese landen een vergelijkbare regeling optuigden, koos de Nederlandse regering voor een behoudendere subsidieregeling.

Een ander voorbeeld. De overheid kan de BTW op biologische producten tijdelijk afschaffen om ze  een kans te geven op de vrije markt. Uiteindelijk moet de consument kiezen, maar waarom kan de overheid niet een positief  duwtje in de rug geven? Of denk aan belasting op vlees. Denk ook aan de politieke keuze om structureel meer geld te investeren in openbaar vervoer dan in de aanleg van autowegen.

Verduurzaming begint voor een belangrijk deel in het stemhokje. Naast persoonlijke keuzes gaat het om collectieve actie. De overheid kan niet zonder visie en ambitie ten aanzien van duurzaamheid. Maar of dat voor iedereen op 9 juni ook een waarheid als een koe is?