Wat er allemaal mis is met de Apple Watch

Ik gebruik nu een maand de Apple Watch, het tussenmodel dat 650 euro kost. Het is het duurste horloge dat ik ooit gehad heb. Hier mijn ervaringen.

Heb je haast, vroeg vriend J. toen we zaterdag door het centrum van Hasselt liepen op weg naar kunstencentrum Z33. Ik keek hem verbaasd aan. “Zo lijkt het omdat je heel de tijd op je horloge aan het kijken bent.”

Ik moest meteen denken aan de eerste keer dat ik iemand met een bluetooth headset zag bellen, jaren geleden. In de supermarkt stond hij naast me, bij het schap zuivel. Hij sprak tegen de pakken melk in vloeiend office-lingo, “we moeten de call nog maken om die account te securen” , terwijl aan zijn oor een soort minivibrator hing waarop een blauw ledje ritmisch knipperde. De toekomst van de 21e eeuw was amper begonnen en nu ging het al mis. Dit was Star Trek meets Jiskefet . Het zou nooit meer goed komen met de bluetooth headsets.

Ik keek weer naar het scherm van mijn Apple Watch. Een pijl gaf aan dat we over 80 meter naar rechts moesten. Wat zo handig leek was ineens een bluetooth headset geworden. Of nou ja ineens, dat klopt niet helemaal. Ik had dat gevoel ook al toen ik er voor de eerste keer mee belde. Dat ik mijn onderarm voor mijn gezicht hield en ondertussen op mijn omgeving de indruk probeerde te wekken dat dit een normale houding was. “Bel jij nou met je horloge?” vroeg een collega verbijsterd. Ik probeerde me voor de geest te halen hoe James Bond dat ook alweer deed want dat zag er cool uit. Maar op de een of andere manier lukte het me niet dat beeld op te roepen. Sterker nog, ik wist niet meer of James Bond eigenlijk ooit wel eens met zijn horloge had gebeld. Misschien was het wel in die andere film geweest: Austin Powers. Je weet wel, die minkukel die naast Liz Hurley speelde.

Bijna een maand gebruik ik nu een Apple Watch. Voor wie het snelle oordeel wil: in het begin was ik sceptisch, later kreeg ik zelfs spijt van mijn – dure – aankoop maar langzamerhand begin ik er wat lol in te krijgen. Als mensen me vragen hoe het horloge bevalt, antwoord ik: “Ik krijg er steeds minder spijt van.” Maar dat wil niet zeggen dat het een geslaagde aankoop is. De Apple Watch kan zich zeker niet meten met de iPod, iPhone of iPad. Het doet meer denken aan de Newton, een kloeke personal assistant die Apple begin jaren negentig introduceerde en als bijzonderheid handschriftherkenning had. Dat werkte niet maar gaf wel een eerste idee van wat later de iPhone zou gaan worden, een gadget waar je halve leven in opgeslagen ligt en je hele leven om draait.

Horloge Wat moet je ermee? Dat is de meest voor de hand liggende vraag. Het eerlijke antwoord? Klokkijken. Hoewel zelfs dat niet altijd perfect werkt. In tegenstelling tot gewone horloges is het scherm namelijk altijd zwart. Pas als je je pols naar je toe draait of het glas aanraakt, licht het scherm op en kun je de tijd zien. Dat klinkt cool maar een van de handige dingen van een ouderwets horloge is dat je ongemerkt kunt zien hoe laat het is. Je zit met iemand te praten of naar een gewichtig betoog van je baas te luisteren, je laat even gedachteloos je blik rondgaan en ongemerkt voor je omgeving pikken je ogen de tijd op om je dat ‘jezus, wat gaat de tijd langzaam’ gevoel te bezorgen.

Dankzij de innovatiedrift van Apple kun je dat nu niet meer ongemerkt doen. Op je horloge kijken valt met een Apple Watch net zo op als tegen pakken melk praten in de supermarkt. Overigens werkt dat automatisch oplichten van de display niet altijd feilloos. Soms blijft het scherm zwart en moet je een knopje aanraken om wat te zien. Maar dat is vast een kinderziekte van het eerste type.

Wat minder makkelijk te verhelpen valt is dat op je horloge kijken een statement is. Nadrukkelijk op je horloge kijken is onder omstandigheden een van de meest dwingende gebaren die je kunt maken in de intermenselijke interactie. Het betekent ‘schiet eens op’, ‘ik verveel me’. Openlijk op je horlogekijken is mechanisch gapen. Gaat dat nu door de Apple Watch anders worden? Ach, naar je smartphone staren heeft ook iedere directe menselijke interactie verdrongen, dus wie weet.

Er is nog iets vreemds aan de hand met horloge kijken. Althans bij mij. Ik doe het nooit meer. Het is zoiets als met de hand schrijven, faxen, voicemail afluisteren, ansichtkaarten versturen, aan voorbijgangers de weg vragen: verschijnselen uit een ander tijdperk.

Vroeger was ik een fervent horlogedrager maar op een gegeven moment ben ik er gewoon mee gestopt. Min of meer vanzelf. Zoals ik ook ben gestopt met van papier lezen en cd’s kopen. Toen Apple de watch maanden geleden aankondigde opende ik de la met horloges, ik had een kleine verzameling zo dol was ik er op, en begon er weer een te dragen. Om te zien of ik er nog wel eens op zou kijken. Een soort training. Niet dus, na twee weken ben ik er weer mee gestopt een horloge om m’n pols te doen. Klokkijken is iets van vroeger dat Apple probeert nieuw leven in te blazen. Het wachten is op een Apple 4-kleurenbalpen.

Nu toont de Apple Watch niet alleen de tijd maar, als je het display aanpast, ook andere zaken. De afspraken in je agenda bijvoorbeeld. Dat is op zich handig maar maakt het ook tot een stress-stimulant omdat je steeds wordt herinnerd aan zaken die nog niet aan de orde zijn. Een beetje alsof er een post-it briefje op het puntje van je neus zit geplakt. Bovendien laat je zo meteen je agenda zien aan iedereen die op je horloge kijkt – bijvoorbeeld als ze vragen hoe laat is het – en dat lijkt me niet altijd handig.

Stress In stress stimuleren is de Apple Watch trouwens heel goed. Omdat ik het apparaat nog maar net bezit, heb ik natuurlijk zo’n beetje alles ingesteld dat je maar kunt bedenken. Gewoon om te zien hoe en of het werkt.

Dus krijg ik bijvoorbeeld acht keer per dag een waarschuwing dat ik een glas water moet drinken en word ik er ieder uur aan herinnerd dat ik even moet opstaan uit de kantoorstoel waar ik m’n leven op slijt als ik niet in bed lig. Dat is allemaal bedoeld voor de gezondheid maar ik denk dat je er uiteindelijk toch een hartaanval van krijgt. Waar de Watch je dan ongetwijfeld van tevoren voor waarschuwt want hartslagmeting is een van de functies waar Apple heel trots op is.

Die hartslagmeting maakt het apparaat aantrekkelijk voor sporters. Maar daar moet ik wel wat kanttekeningen bij plaatsen. Zo is het scherm van de watch slecht af te lezen als de zon er vol op schijnt en als je buiten sport is dat al snel het geval. Je gaat immers eerder hardlopen als het lekker weer is.

Het werkt ook niet zo handig en feilloos als je zou willen, met alle stress van dien. Dat geldt trouwens voor de hele Apple watch. Het is het eerste Apple product dat ik bezit dat niet intuïtief werkt. Ik ben echt een hele dag bezig geweest om uit te vinden hoe je het apparaat moet gebruiken en dan heb ik het niet over de meest verborgen features. Een paar keer dacht ik: het lijkt wel ontworpen door Microsoft. En ik beken, ik schrok zelf van die gedachte. Misschien verbeeld ik het me, maar je merkt dat de dictatoriale perfectionist Steve Jobs er geen toezicht op had, dat de makers soms ‘dan maar zo’ dachten in plaats van ‘zo en niet anders’.

In de sportschool ben ik wel het blijst met de gadget. Ik gebruikte op mn iPhone al de app FitList om mijn oefeningen bij te houden. 20x 5 kilo Military Shoulder Press, 3 keer achtereen met 30 seconde pauze tussen de sets bijvoorbeeld. Dat houdt de watch keurig bij en daarom hoef ik niet steeds mn iPhone uit mn Spibelt tevoorschijn te pielen. Je moet de iPhone overigens wel altijd bij je hebben want de watch kan zelfstandig niet zoveel, het is op zich een tamelijk dom apparaat. Er zit bijvoorbeeld geen gps-chip in dus hij houdt geen route bij als je er mee hardloopt en je iPhone thuislaat.

Hij leest en schrijft de apps op je iPhone, mits die daarvoor zijn aangepast. Dat gaat via bluetooth en betekent helaas ook dat het traag is. Alles wat je doet op je watch moet gesynchroniseerd worden met je iPhone vice-versa. Verwend instant mens dat ik ben, duurt me dat vaak te lang.

Traag is daardoor de feature met de naam ‘Snelle Blik’, een nogal onelegante vertaling van glance,  waarmee je snel apps kunt oproepen in plaats van ze uit een zee van icoontjes te selecteren en activeren. Je kunt zo bijvoorbeeld Twitter checken op je watch, of Instagram maar het duurt echt wel even voordat die feeds gesynced zijn. Gewoon je iPhone pakken is dan sneller. Behalve dan als dat niet kan. Zo checkte ik tijdens Dodenherdenking – voor en na de twee minuten stilte – op discrete wijze Twitter. Maar die discretie zal snel verdampen als de watch algemener wordt en iedereen door heeft dat je naar een smartphone zit te staren.

Kijken is eigenlijk het enige dat je met de Watch kunt doen omdat input-mogelijkheden ontbreken. Er is geen toetsenbord, alleen een draaiwieltje dat volgens Apple revolutionair is maar dat betekent in de praktijk alleen dat het inderdaad draaibaar is: revolutie betekent immers omwenteling. Veel meer revolutionairs heb ik er niet aan kunnen ontdekken.

Emoji Als je een sms krijgt dan kun je die lezen maar antwoorden kan alleen met voorgeprogrammeerde tekst of een emoji. “Sinds jij die watch hebt gaat onze communicatie achteruit,” klaagde een vriendin. “Ik krijg alleen nog maar smiley’s en duimpjes terug als ik je een bericht stuur.”

Emoji’s, het hulpmiddel voor mensen die niet in staat zijn hun gedachten onder woorden te brengen of daar geen zin in hebben, rukken langs alle kanten op. Dat ligt niet aan de Apple Watch en het zou kunnen dat het in die behoefte voorziet. Voor de echte emoji-liefhebber is er dan goed nieuws, de Apple Watch heeft geanimeerde emoji’s. Voor alle anderen: de intermenselijke communicatie wordt volledig gedebiliseerd.

Er is nog een andere input-mogelijkheid: Siri. Maar die is pas sinds vandaag beschikbaar in het Nederlands en ik heb er nog niet veel mee gespeeld. Overigens ben ik niet zo’n fan van Siri. Ja, het is leuk om er ‘Siri, vertel eens een verhaaltje’ tegen te zeggen als je indruk wilt maken op je opa en oma. Of je kunt zoals vriend J. een avond lol hebben door Siri via 2 iPhones tegen zichzelf te laten praten maar praktisch maak ik er nooit gebruik van. Te vaak gaat er iets mis. Dan wil ik een bericht aan iemand sturen en gaat dat per ongeluk naar de verkeerde. Of de verkeerde tekst.

Het heeft bij mij allemaal een nogal hoog ‘Back to the Future’ gehalte, dat wil zeggen het deel vóór dat Michael J. Fox in de tijdmachine stapt. Maar is Siri jouw ideale partner dan zul je er op de Apple Watch best plezier van hebben, zeker in combinatie met de ‘he Siri’ modus die de voice-assistent automatisch start als je dat roept.

Als je een bluetooth koptelefoon hebt kun je de Apple Watch ook als een soort iPod Shuffle gebruiken, die kleine mp3-speler van Apple. Op de Apple Watch past 2 Gb aan muziek en heeft boven de Shuffle als voordeel dat er een display op zit. Maar ja, een shuffle kost slecht 55 euro, de goedkoopste watch is 300 euro duurder. En helemaal fijn werkt het ook niet want de muziek moet via bluetooth op je Watch geladen worden. Dat werkte bovendien niet vlekkeloos dus ik heb het een keer gedaan en daarna nooit meer, zelfs al had ik speciaal daartoe een bluetooth koptelefoon aangeschaft.

Blitz Je hoeft een Apple Watch overigens ook niet te kopen om er de blitz mee te maken. Ik heb er de afgelopen weken nauwelijks reacties op gekregen, zelfs niet al liep ik met opgestroopte mouwen en gestrekte arm rond. Dat was wel anders bij de iPhone of iPad die in het begin direct veel bekijks trokken. “O, mag ik ‘m even vasthouden…” Misschien moet de hype nog losbarsten maar of niemand weet dat het ding bestaat, of niemand is er in geïnteresseerd. 

De Apple Watch is daarbij ook nog eens onbeschoft duur. Apple kent natuurlijk het hele begrip ‘goedkoop’ niet. Een lullig kabeltje van een euro kost bij het Californische bedrijf al het twintigvoudige. Maar nu maken ze het wel erg bont. Het minst dure horlogebandje voor de Apple Watch kost 49 euro. Let wel, dat is niet het apparaat, dat is het rubberen bandje. Het goedkoopste model Apple Watch kost 399 euro, maar wees gerust daar zit dan een bandje bij. Dat kun je dus voor minimaal 49 euro verwisselen. Alleen heeft dat bij de goedkope modellen niet eens zoveel zin omdat de vormgeving van die modellen niet past bij de duurdere bandjes.

Wat kun je er dan wel mee? Niet zo heel veel. Op een dag vergat ik hem om te doen en ik moet eerlijk zeggen dat ik de watch niet gemist heb. Maar als ik positief ben ingesteld, en dat ben ik van nature, dan komt dat omdat veel van wat je er mee zou kunnen nog niet beschikbaar is. Zoals betalingen doen. Ik zou er bijvoorbeeld ook graag mijn Sonos-apparatuur mee bedienen. Maar de Sonos app werkt nog niet met de watch. Er is een app die dat wel doet maar die bleek toch te buggy.

Zelf vind ik bijvoorbeeld Railify een mooie app. Je kijkt op je horloge en ziet meteen hoe laat de volgende trein naar je bestemming vertrekt vanaf een station in de buurt. Voor Uber is het ook handig, je drukt op een knop en de auto komt voor rijden maar ik reis zelf weinig met de trein en ik mijd Uber omdat ik het een afschuwelijk bedrijf vind. De nieuwsflashes zijn handig maar alleen als je die goed weet af te stellen, anders heb je het idee dat je permanent in een newsroom rondloopt.

Wat de Apple Watch me vooral duidelijk maakt is hoe onhandig we omgaan met de permanente stroom informatie die op ons afkomt. Alleen al de communicatie: sms, mail, dm, bellen, Whatsapp, Facebook (voor beide laatsgenoemde is overigens geen app beschikbaar) en vast nog meer. Dat moet handiger kunnen. Misschien dat iemand daarvoor nu een methode bedenkt en die naar de watch brengt. Zodat de watch ook z’n andere betekenis eer aan doet en hij in de gaten houdt wat je echt moet weten. Want dat is wel het effect van de Apple Watch: je gaat kritischer nadenken over hoe weinig controle je hebt over de informatiestroom.

Er is nog iets anders. Ik bemerk bij mezelf dat ik mijn iPad nog amper gebruik. Tot mijn eigen verbazing. Ik doe tegenwoordig bijna alles op m’n iPhone, zelfs al heb ik de iPad onder handbereik. Alleen is het scherm van iPhone eigenlijk te klein en lonkt de laatste tijd iPhone Plus. Dan kan de watch een handig middel zijn om te voorkomen dat je het kloeke apparaat steeds tevoorschijn moet halen. Misschien dat daar een achterliggende strategie van Apple in schuilt. Maar ik vrees van niet.

Toen Apple de watch aankondigde voorspelde ik dat de gadget voor Apple zou worden wat de Google Glass voor Google is: een fascinerende techniek waar verder niemand op zit te wachten. Ik kocht de watch toch, uit nieuwsgierigheid en in de hoop mijn eigen ongelijk te ontdekken. Dat laatste geldt nog steeds. Ik hoop dat ik het helemaal mis heb met mijn oordeel want het is eerlijk gezegd wel een belachelijk duur ding en dat zou ik toch zonde van mijn geld vinden. En dat laatste heb ik bij al die andere dure Apple apparaten nog nooit gehad.

@2525 / Francisco van Jole

correctie: ik schreef dat het rubberen bandje 149 euro kost, dat is 49 euro.