Wit schuldgevoel bestrijd je niet met online activisme

Ik ben geschokt en ontroerd. De niet te rechtvaardigen dood van George Floyd maakt de lijst van zwarte mensen die zijn gedood als gevolg van diepgewortelde structurele haat, angst en discriminatie, schijnbaar oneindig. Ik heb de video’s gezien, de woorden gelezen en voel zoals velen dat verandering onontkoombaar is.

De dood van Floyd heeft in Amerika tot een kookpunt geleid, maar ook in Nederland heerst er woede. Wanneer ik mijn sociale media kanalen open, worden deze overspoeld door normaliter non-actieve vrienden die ineens massaal steunbetuigingen of hashtags delen om hun solidariteit naar de beweging te uiten. Hoewel ik inzie dat het enthousiasme en de oprechte bezorgdheid die op mijn newsfeed woeden essentieel zijn om het bewustzijn te vergroten, – is het probleem dat we het daarbij laten. Ik kan het dan ook niet helpen me af te vragen of het delen van een hashtag niet enkel een manier is om wit schuldgevoel te compenseren. Het is dan een poging tot een Quick-Fix voor onze jarenlange bijdragen aan institutioneel racisme.

Evenals in mijn steunbetuigingen op sociale media, ben ik ook terughoudend bij het schrijven van dit stuk. Als witte vrouw uit de middenklasse, hoogopgeleid met een afgezaagde linkse mening, bezit ik privileges die mij niet kwalificeren om op dit moment mijn mening naar de voorgrond te drukken. Ik ben ervan overtuigd dat ons aandeel binnen dit verzet ligt bij het creëren van ruimte voor zwarte stemmen en bij het erkennen dat wij nooit zullen weten hoe het is om zwart te zijn, ongeacht ons niveau van medeleven.

Het is niet aan mij om te verkondigen hoe systemisch racisme bestreden moet worden, echter bevind ik me wel in de positie om deel te nemen aan het debat over de rol van witte mensen in de beweging. Evenals het belang aan te kaarten dat wij witte mensen ons schuldgevoel niet moeten beperken tot een online bericht, maar om dit om te vormen in educatie en bewustwording.

Het plaatsen van een hashtag wordt nu voornamelijk gebruikt als compensatie voor onze gebrekkige rol in de strijd tegen systematisch racisme, maar is simpelweg zinloos wanneer we hier ons gedachtegoed niet op aanpassen. Aan de buitenkant lijkt het delen van een hashtag misschien op oprecht activisme, maar in werkelijkheid is dit flinterdun en vaak net zo oppervlakkig als de kennis van de witte deelnemers over de beweging zelf.

Deelnemen aan een beweging beperken tot online activisme doet, ondanks de goede intenties, niet veel meer dan ons witte mensen helpen een sociaal bewust beeld van onszelf te schetsen en ons tevreden te stellen dat we onze bijdrage geleverd zouden hebben. Bovendien slokt dit wit pseudo-activisme de ruimte op die eigenlijk besteed moet worden aan de boodschap van zwarte demonstranten.

Ik realiseer me terdege dat niet alle vormen van wit online activisme vruchteloos zijn, echter is er om daadwerkelijke verandering te initiëren meer nodig dan enkel een steunbetuiging op het internet. Het plaatsen van een status of hashtag is het absolute minimum.

Onze generatie moet begrijpen dat sociale rechtvaardigheid niet alleen voortkomt uit de hoeveelheid retweets die een bericht krijgt, maar een gevolg is van mensen die uit hun comfortzone stappen en de straat op gaan, bereid om een actief standpunt in te nemen voor waar ze in geloven.

Witte sociale mediagebruikers zouden ruimte moeten creëren voor zwarte stemmen, in plaats van deze zelf op te eisen voor een ego boost om wit schuldgevoel te bestrijden. We tonen pas oprecht solidariteit als wij een stap opzij doen en zwarte actievoerders de mogelijkheid bieden hun stem te laten horen. Misschien zou ons belangrijkste aandeel in de beweging niet het plaatsen van een hashtag moeten zijn, maar het nadenken over wat ons aandeel is aan het probleem en de oplossing.