Zijn mannen met brede gezichten agressiever en minder te vertrouwen?

In 1889 publiceerde Cesare Lambroso zijn beroemde boek over ‘de mens’ waarin hij de edele man (met een klassiek Romeins uiterlijk) en de misdadiger (laag voorhoofd, waardoor je een wat breder gezicht krijgt) beschreef.

Al snel kwam er verzet tegen het in verband brengen van uiterlijk met karakter. Gedurende de 20ste eeuw werd vervolgens een beetje lacherig gedaan over de ideeën van Lambroso. Totdat er vorig jaar een onderzoek werd gehouden dat liet zien dat Lambroso misschien wel gelijk heeft gehad.

Mannen met brede gezichten zouden agressiever zijn, minder te vertrouwen en meer geneigd om anderen te bedriegen. Het artikel over het onderzoek is gedoopt: “Bad to the bone: Facial structure predicts unethical behaviour.”

Diezelfde onderzoekers hebben nu een nieuw onderzoek gepubliceerd dat een stapje verder gaat. In de omgang met mannen met een breed gezicht, worden mensen zelfzuchtiger, stellen ze. Het is een combinatie van vier verschillende onderzoeken met 131 tot 207 proefpersonen. Het eerste zou bewijzen dat mannen met een breed gelaat agressiever en egoïstischer zijn. De twee andere onderzoeken zouden aantonen dat de partners van deze mannen zelfzuchtiger worden ten opzichte van die mannen. En uit het vierde onderzoek zou op te merken zijn hoe de partners zich gaan gedragen naar de verwachtingen van die mannen. Kortom, als ik het goed lees: zulke mannen zijn als een olievlek. Hun door Lambroso geschetste trekken leiden tot maatschappelijke veranderingen.

Het grappigste aan dit onderzoek is wat de onderzoekers schrijven over de keuze van leiders van grote bedrijven. Die zijn immers het gezicht van het bedrijf. Nou, dat kan dus maar beter op dat van Julius Caesar lijken, een langwerpig hoofd met stevige neus en keizerlijke trekken. Ik snap nu waarom zoveel mannen het hoofd kaal scheren: Dan lijkt dat voorhoofd langer en word je sneller bij een bank aangenomen om hypotheken te verkopen of voor een ministerpost gevraagd.

Toen ik voor het eerst – tijdens de colleges psychiatrie gedurende mijn medische opleiding – over de theorie van Lambroso hoorde, voelde ik intuïtief weerzin. Nog steeds vind ik het moeilijk te geloven dat de erfelijke trekken voor botstructuur in het gezicht verbonden zijn met de erfelijke eigenschappen voor agressie en betrouwbaarheid. Ik heb meer het gevoel dat die laatste eigenschappen ontstaan door hoe mensen op je reageren. Als er dan diepe vooroordelen bestaan tegen mensen met lage wenkbrauwen en een laag voorhoofd, waardoor slechte mensen zo in boeken beschreven worden en in films de schurken altijd gecast worden op die manier, dan komt er in een samenleving iets op gang dat we niet meer in de hand hebben. Self fulfilling prophecies. Je wordt wat mensen denken dat je bent en vervolgens gaan de mensen in je omgeving zich weer beschermen tegen dat wat ze van je denken door hun eigen vooroordelen.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het vorige Gezonde Weetje van de Dag: Wetenschappelijk bewezen versiertrucs

Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek