Heeft Trump niet gewoon gelijk?

De actie van Trump om de hele wereldvoorraad van het anticorona-medicijn Remdisivir op te kopen is asociaal maar in het reptielenbrein van deze ‘wereldleider’ een heel logische stap. Waarom heeft de USA meer recht op dit middel?

Ik was laatst bezig met een verhaal over onderzoek naar een medicijn dat hoopgevend was voor de bestrijding van een bepaalde kankersoort. De dokter-professor die het met zijn afdeling van een academisch ziekenhuis had bedacht lag in de clinch met de farmaceut die zich had ingekocht in het patent.

De hoogleraar had naast de universiteit een fors minderheidsbelang gekregen in de BV die het medicijn verder moest ontwikkelen. Argument: het op de markt brengen van een medicijn kost vaak meer dan een miljard dollar en dat hadden de dokter-professor, noch de universiteit. Dat miljard gaat op aan laboratoriumtesten, proeven op dieren en uiteindelijk op mensen. Inmiddels had de BV waarvan de farmaceut een aandelenmeerderheid bezat het patent alweer doorverkocht naar een andere BV waar de dokter professor helemaal geen belang in had. Zijn 25 procent aandeel was niets meer waard. Schande, vond hij.

Ik kon helaas voor de hoogleraar te weinig empathie opbrengen om door te gaan met het verhaal. De man had immers met een riant salaris, een staf, onderzoeksgeld van de universiteit en andere gemeenschapsgelden, een medicijn ontwikkeld waaraan hij een vet pensioen dacht over te houden. Bovendien kwam ik tot de schokkende ontdekking dat deze gang van zaken heel normaal is: veelbelovende medicijnen worden bij universiteiten bedacht en door de farmaceutische industrie te gelde gemaakt. Waarbij professoren soms een jackpot aanboren.

Remdisivir werd al in 2014 ontwikkeld door de multinational Gilead, onder meer in samenwerking met twee gemeenschapsinstituten (het Amerikaanse Center for Disease Control, oftewel het Amerikaanse RIVM, en een researchinstituut van het leger). Dit jaar werden ook twee universiteiten ingeschakeld. Trump heeft dus helaas een punt. Waarom zou hij dit middel dat gedeeltelijk door Amerikaans gemeenschapsgeld is ontwikkeld, niet voor zijn America First mogen gebruiken?

Als je het jaarverslag van Gilead leest wordt meteen duidelijk waar de winst heengaat: vorig jaar is 3,2 miljard dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders.

Patenten en nationalisme vormen een giftige cocktail die bestreden moet worden.